კითხვა 1: სასმელების შემთხვევაში შესაძლებელია თუ არა   „დამზადების თარიღის“  ნაცვლად მითითებული იქნეს   სიტყვები - „ჩამოსხმის თარიღი“  ? 

- ტექნიკური რეგლამენტის მე-2 მუხლის „ჰ12“  - ის თანახმად, დამზადების თარიღი −   ეს არის თარიღი, როდესაც  სურსათმა მიიღო საბოლოო პროდუქტის სახე. ამდენად, სასმელებისათვის დასაშვებია  ნაცვლად „დამზადების თარიღისა“  გამოყენებული იქნას „ჩამოსხმის თარიღი“;

კითხვა 2:  რა  შემთხვევაშია შესაძლებელი  ლიმონათზე    გრაფიკულად, აღწერით ან ვიზუალურად  იქნეს მითითებული  ინგრედიენტის შემცველობა ?

- ა) თუ  ლიმონათის წარმოებაში გამოიყენება მხოლოდ ნატურალური (ბუნებრივი) ინგრედიენტ(ებ)ი (მაგ.  ნაყენი, ვაჟინი და სხვ. )  სურსათის შესახებ ინფორმაციაში ლიმონათის დასახელება  უნდა მოიცავდეს სიტყვებს - „ლიმონათი მსხლის“  ან „ლიმონათი მსხალი“ და ინგრედიენტების ჩამონათვალში მითითებული უნდა იქნეს ბუნებრივი ინგრედიენტის დასახელება (მაგ. მსხლის ნაყენი და სხვ.);
- ბ) თუ   ლიმონათის წარმოებაში  ინგრედიენტად გამოყენებულია მხოლოდ ნატურალური (ბუნებრივი) არომატიზატორი (მაგ. მსხლის ნატურალური არომატიზატორი) სურსათის შესახებ ინფორმაცია უნდა მოიცავდეს სიტყვებს „ლიმონათი მსხლის არომატით“; ინგრედიენტების ჩამონათვალში მითითებული უნდა იქნეს ბუნებრივი (ნატურალური)  არომატიზატორის დასახელება (მაგ. მსხლის ბუნებრივი არომატიზატორი);
- გ) თუ   ლიმონათის წარმოებაში  ინგრედიენტად გამოყენებულია როგორც ნატურალური (ბუნებრივი) ისე ნატურალურის (ბუნებრივის) იდენტური  არომატიზატორი,  სურსათის შესახებ ინფორმაცია დასახელებაში უნდა მოიცავდეს სიტყვებს „ლიმონათი მსხლის გემოთი“ და  ინგრედიენტის ჩამონათვალში მითითებული უნდა იქნეს როგორც  ბუნებრივის იდენტური  არომატიზატორის დასახელება (მაგ. მსხლის ბუნებრივის იდენტური  არომატიზატორი),  ისე ბუნებრივი არომატიზატორის დასახელება (მაგ. მსხლის ბუნებრივი არომატიზატორი);
- დ) თუ ლიმონათის წარმოებაში ინგრედიენტად გამოყენებულია მხოლოდ სინთეზური  არომატიზატორი, სურსათის შესახებ ინფორმაცია დასახელებაში უნდა მოიცავდეს სიტყვას „ლიმონათი“ და ინგრედიენტის ჩამონათვალში მითითებული უნდა იქნეს  სინთეზური არომატიზატორის დასახელება; 
„ა“  „ბ“  და „გ“ შემთხვევებში  დასაშვებია ეტიკეტზე მსხლის გრაფიკული გამოსახულების  გამოყენება.

კითხვა 3: დასაშვებია თუ არა 2019 წლის 1 მარტამდე წარმოებული ხანგრძლივი ვარგისიანობის ვადის  (1-2 წელი) მქონე სურსათი განთავსებულ იქნეს სარეალიზაციოდ 2019 წლის 1 მარტის შემდეგაც სურსათის ვარგისიანობის მინიმალურ ვადის გასვლამდე?

- ბიზნესოპერატორების მოთხოვნების გათვალისწინებით, საქართველოს მთავრობის 2018 წლის 31 ოქტომბრის N519 დადგენილებით  განხორციელდა ცვლილებები საქართველოს  მთავრობის 2016 წლის 1 ივლისის დადგენილება №301 -ში - „ტექნიკური რეგლამენტის - მომხმარებლისათვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების თაობაზე დამტკიცების შესახებ“, რომლის მუხლი 12 - ის თანახმად: 

„სურსათი, რომელიც ბაზარზე განთავსებულია ამ დადგენილების ამოქმედებამდე და არ შეესაბამება ამავე დადგენილებით დამტკიცებული ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრულ მოთხოვნებს, დასაშვებია, ბაზარზე განთავსებულ იქნეს სურსათის „ვარგისიანობის მინიმალური ვადის“ ან „გამოყენებამდე ვადის“ ან „შენახვის ვადის“ გასვლამდე“.

გამომდინარე აღნიშნულიდან,  2019 წლის 1 მარტამდე წარმოებული ხანგრძლივი ვარგისიანობის ვადის  (1-2 წელი) მქონე სურსათი შესაძლებელია განთავსებულ იქნეს ბაზარზე  „ვარგისიანობის მინიმალური ვადის“ ან „გამოყენებამდე ვადის“ ან „შენახვის ვადის“ გასვლამდე“.

კითხვა 4:  სად უნდა განთავსდეს სურსათის შესახებ სავალდებულო ინფორმაცია 200-300 გრამიანი სურსათის შეფუთვების შემთხვევაში, რომელიც სარეალიზაციოდ არ გაიხსნება და არ გაიყიდება ცალობაში,  მთლიან შეფუთვაზე გარედან (დასტიკერებით), თუ მასში მოთავსებულ ერთეულ შეფუთვებზეც (კანფეტზე)? 

- 200-300 გრამიანი სურსათის შეფუთვების შემთხვევაში, რომელიც სარეალიზაციოდ არ გაიხსნება და არ გაიყიდება ცალობაში,  სურსათის შესახებ სავალდებულო ინფორმაცია, განთავსებული უნდა იქნეს მთლიან შეფუთვაზე გარედან.

კითხვა 5:  რა სავალდებულო ინფორმაცია უნდა განთავსდეს საცალოდ გასაყიდად განკუთვნილი ინდივინდუალურად შეფუთული სურსათის   შემთხვევაში, თუ აღნიშნულის ზედაპირის ფართობი 10 კვ.სმ-ზე ნაკლებია? 

- საცალოდ გასაყიდად განკუთვნილი ინდივინდუალურად შეფუთული სურსათის   შემთხევაში, თუ აღნიშნულის ზედაპირის ფართობი 10 კვ.სმ-ზე ნაკლებია სავალდებულოა მითითებული იქნას:
ა) სურსათის დასახელება;
ბ) ალერგენის დასახელება;
გ) ვარგისიანობის ვადა;
დ) ნეტო.
ამასთანავე გასათვალისწინებელია, რომ ინგრედიენტების ჩამონათვალი მიწოდებული   უნდა იქნეს  სხვა საშუალებებით  (ვერბალური,  ფურცელ-ჩანართი ან თანამედროვე ტექნოლოგიური ინსტრუმენტების,  როგორებიცაა მორბენალი სტრიქონი, ელექტრონული დაფა და სხვ. საშუალებით) ან მომხმარებლის მოთხოვნის საფუძველზე.

კითხვა 6: დასაშვებია თუ არა სპირტიანი სასმელების შემთხვევაში კატეგორიების დასახელება მითითებულ იქნეს უცხოურ ენაზე?  და სავალდებულო ინფორმაციის წარდგენა ქართულ ენაზე განთავსებულ იქნას უკანა მხარეს ძირითად ეტიკეტზე?

- დასაშვებია, იმ პირობით, რომ  სპირტიანი სასმელების შესახებ მომხმარებლისათვის ინფორმაციის მიწოდება უნდა განხორციელდეს ასევე საქართველოს მთავრობის 2018 წლის 16 ნოემბრის დადგენილება №554-ის „ტექნიკური რეგლამენტის − სპირტიანი სასმელების შესახებ დამტკიცების თაობაზე“ მოთხოვნათა გათვალისწინებით.

კითხვა 7:  რა ფორმით უნდა მოხდეს ალერგენების შესახებ ინფორმაციის მიწოდება საბოლოო მომხმარებლისთვის, თუ სურსათის დაფასოება ხდება რეალიზაციის ადგილებში,  მომხმარებლის თხოვნის საფუძველზე ან დაუყოვნებლივ გაყიდვის მიზნით?

- თუ სურსათის დაფასოება ხდება რეალიზაციის ადგილებში,  მომხმარებლის თხოვნის საფუძველზე ან დაუყოვნებლივ გაყიდვის მიზნით, ალერგენების შესახებ ინფორმაცია მიწოდებული უნდა იქნეს გაყიდვის ადგილზე, სურსათის შეძენამდე, დაუფასოებელ სურსათთან ახლოს, კარგად შესამჩნევ ადგილზე განთავსებული წერილობითი, თვალით აღქმადი  ინფორმაციის საშუალებით; 

კითხვა 8:  თუ სურსათის ძირითადი ინგრედიენტი შედგენილი ინგრედიენტია და იგი თავისთავად შეიცავს  „ალერგიის გამომწვევ ან მომეტებული მგრძნობელობის მქონე ნივთიერებებს ან პროდუქტებს“ , ამ შემთხვევაში მხოლოდ ძირითადი ინგრედიენტი უნდა იყოს ტიპოგრაფიულად გამოყოფილი თუ მისი შემადგენელი ყველა ნივთიერება?

- ტიპოგრაფიულად გამოყოფილი უნდა იქნეს როგორც  ძირითადი ინგრედიენტის დასახელება, ასევე  მისი  შემადგენელი ყველა იმ ნივთიერების (კომპონენტის) დასახელება, რომელიც წარმოადგენს „ალერგიის გამომწვევ ან მომეტებული მგრძნობელობის მქონე ნივთიერებებს ან პროდუქტებს“ ; 

კითხვა 9:  ვანილის ნაყინის შემთხვევაში, მიუხედავად ვანილის  მცირე რაოდენობით არომატიზაციის მიზნით გამოყენებისა,  უნდა მივუთითოთ თუ არა ინგრედიენტების ჩამონათვალში გამოყენებული ვანილის  რაოდენობა ?  როგორ უნდა გამოვსახოთ - პროცენტებში თუ გრამებში?

- თუ ნაყინის დასახელებაა „ნაყინი ვანილის“  ან „ვანილის ნაყინი“ , ან მსგავსი სიტყვათწყობა, მიუხედავად ვანილის მცირე რაოდენობით გამოყენებისა, მისი მითითება ინგრედიენტების ჩამონათვალში სავალდებულოა, რამდენადაც ამ მინიშნებით („ვანილის“) ინგრედიენტის   კატეგორია მოცემულია სურსათის დასახელებაში და მომხმარებლისათვის მათი დასახელება გაიგივებულია სურსათის დასახელებასთან, ამასთანავე, სიტყვა „ვანილის“ აღწერს სურსათს, რაც საშუალებას იძლევა მომხმარებელმა ასეთი ნაყინი განასხვავოს დასახელებით მსგავსი სხვა ნაყინისაგან. ვანილის რაოდენობა ინგრედიენტების ჩამონათვალში მითითებული უნდა იქნეს პროცენტულად. 

კითხვა 10:  ენერგეტიკული ღირებულების ცხრილი შესაძლებელია თუ არა მოერგოს პროდუქტს? მაგ. ლიმონათისა და ზოგადად უალკოჰოლო სასმელების შემთხვევაში იყოს შემოკლებული სახით (ვინაიდან არ შეიცავს ცილასა და ცხიმს) და განთავსდეს მხოლოდ ნახშირწყლები და შაქრები?

- არა,  უნდა გამოიყენოთ რეგლამენტით განსაზღვრული ცხრილი და შესაბამისად, ცხიმი, ცილა და მარილი აღნიშნოთ „0“-ით.

კითხვა 11: ენერგეტიკულ სასმელში, რომლის ინგრედიენტად გამოყენებულია საკვები საღებავები  E-102 და  E -129, არის თუ არა სავალდებულო დავიტანოთ ტექსტი: „შესაძლებელია უარყოფითად იმოქმედოს ბავშვთა ყურადღებასა და აქტივობაზე“, თუ უკვე მითითებული გვაქვს „კოფეინის მაღალი შემცველობით - არ არის რეკომენდებული ბავშვების, ორსულებისა და მეძუძური ქალებისათვის“?

- ენერგეტიკულ სასმელში, რომლის ინგრედიენტად გამოყენებულია საკვები საღებავები  E-102 (ტარტრაზინი)  და  E -129 (წითელი ალურა) ,  სავალდებულოა მითითებული იქნეს  ტექსტი: „შესაძლებელია უარყოფითად იმოქმედოს ბავშვთა ყურადღებასა და აქტივობაზე“, მიუხედავად წარწერისა, რომელიც მიანიშნებს კოფეინის შემცველობის გამო მის გამოყენებასთან  დაკავშირებულ რეკომენდაციას.

კითხვა 12:  გთხოვთ დაგვიზუსტოთ, როგორ მივუთითოთ ინგრედიენტების ჩამონათვალში გამოყენებული საკვებდანამატები?

- ინგრედიენტებად გამოყენებული საკვებდანამატების და საკვები ფერმენტების  აღნიშვნა  უნდა მოხდეს კატეგორიის, შემდეგ სპეციალური დასახელების, და თუ შესაძლებელია E ნომრის გამოყენებით   (მაგ.“ საღებავი კურკუმინი“  ან „საღებავი კურკუმინი E 100“,   დამატკბობელი იზომალტი ან დამატკბობელი იზომალტი E 953).  

კითხვა 13:   თუ  გამოყენებულია თანაბარი სიმაღლის (ზომის)  შრიფტი (ფონტი) ,  როგორი უნდა იყოს შრიფტის მინიმალური ზომა შეფუთვის ზედაპირის ფართობის მიხედვით? 

კითხვა 14: ეტიკეტზე დასატანი შრიფტი  მხოლოდ ნუსხურ შრიფტის გამოყენების საშუალებას გვაძლევს?  ნუსხური ჩვენი აზრით მხოლოდ მაგალითისთვის არის მოტანილი. გთხოვთ დაგვიდასტუროთ.

- საბიბლიოთეკო ტერმინების ლექსიკონის თანახმად,  „ნუსხური ასო“  ნიშნავს არამთავრულ, პატარა ასოს ( „ა“, „ი“, „ო“ )  და არა ნუსხურ შრიფტს, შესაბამისად ტექნიკური რეგლამენტი არ განსაზღვრავს მხოლოდ „აკად.ნუსხური“ შრიფტის (ფონტის)  გამოყენების ვალდებულებას. შეგიძლიათ გამოიყენოთ ნებისმიერი შრიფტი (ფონტი);

კითხვა 15:  სასმელებთან დაკავშირებით რა იგულისხმება ხედვის ძირითად არეალში?

- ხედვის ძირითად არეალად მიჩნეული უნდა იქნეს ბიზნესოპერატორის მიერ შერჩეული ხედვის ძირითადი არეალი; 

კითხვა 16:  ამჟამად ეტიკეტზე არ გვაქვს მითითებული რომ ლუდი პასტერიზებულია, რადგან ლუდის მოსამზადებლად პასტერიზაცია, ისევე როგორც ფილტრაცია და სხვა ტექნოლოგიური პროცესები წარმოადგენს აუცილებელ  პროცესთა ერთობლიობას, ხოლო არაპასტერიზებული ე.წ. ცოცხალი ლუდის დამზადებისას ჩვენი აზრით „არაპასტერიზებული“ და „გაუფილტრავი“ ტერმინების გამოყენება აუცილებელია.

- თქვენ შეგიძლიათ გამოიყენოთ ტერმინები „არაპასტერიზებული“ და „გაუფილტრავი“ ლუდის დასახელებასთან ერთად, მაგრამ ამ ინფორმაციის განთავსება არ უნდა მოხდეს სავალდებულო ინფორმაციის განთავსების ხარჯზე.

კითხვა 17:  საზოგადოებრივი კვების ობიექტის მიერ   სურსათთან დაკავშირებული  ინფორმაცია რა ფორმით უნდა იქნეს წარდგენილი  მომხმარებლისთვის?  სად უნდა განთავსდეს აღნიშნული ინფორმაცია ე.წ. მენიუში თუ სად?

- საზოგადოებრივი კვების ობიექტებში სურსათთან დაკავშირებული ინფორმაცია მომხმარებელმა უნდა მიიღოს სურსათის გაყიდვის ადგილას, მათ შორის შეკვეთის მიცემისას. ინფორმაცია  შესაძლებელია მიღებული იქნას როგორც თანამედროვე ტექნოლოგიური ინსტრუმენტების გამოყენებით (ინტერნეტი, მორბენალი სტრიქონი, ბანერი) ასევე  საზოგადოებრივი კვების ობიექტის თანამშრომლისგან სიტყვიერი, ვერბალური კომუნიკაციის  საშუალებითაც.  ამ შემთხვევაში საზოგადოებრივი კვების ობიექტში კარგად შესამჩნევ ადგილზე განთავსებული უნდა იქნეს მინიშნება თუ სად, ვისგან და რა საშუალებითაა შესაძლებელი  სურსათთან დაკავშირებული ინფორმაციის მიღება.

კითხვა 18: დისტანციური რეალიზაციისას, როდესაც ხდება დაუფასოებელი (პიცა, ხინკალი, და ა.შ.) სურსათის შეძენა დისტანციური კომუნიკაციის საშუალებით, რა სავალდებულო მონაცემების  ჩამონათვალი უნდა მიეწოდოს საბოლოო მომხმარებელს, როდის და რა ფორმით?

- სურსათის დისტანციური რეალიზაციისას, როდესაც ხდება   სურსათის შეთავაზება დისტანციური კომუნიკაციის საშუალებით,  ბიზნესოპერატორი ვალდებულია მომხმარებელს მიაწოდოს   სურსათის  შესახებ შემდეგი სავალდებულო ინფორმაცია: სურსათის დასახელება, ინგრედიენტების ჩამონათვალი, ალერგიის გამომწვევი ან მომეტებული მგრძნობელობის მქონე ნივთიერებები ან პროდუქტები, გამოყენებული ინგრედიენტის ან ინგრედიენტების კატეგორიების რაოდენობა (გარკვეულ შემთხვევებში), სურსათის ნეტო (სუფთა) წონა, შენახვის ან გამოყენების ნებისმიერი განსაკუთრებული პირობები, პასუხისმგებელი ბიზნესოპერატორის დასახელება და მისამართი, სურსათის გამოყენების ინსტრუქცია, თუ ინსტრუქციის გარეშე ვერ ხდება სურსათის შესაბამისად გამოყენება, სპირტის ფაქტობრივი კონცენტრაცია სასმელისათვის, რომლის მოცულობითი სპირტშემცველობა აღემატება 1,2%-ს, ინფორმაცია კვებითი ღირებულების შესახებ, გარდა გამონაკლისებისა, დამზადების თარიღი ან პარტიის ნომერი.  

ინფორმაცია ხელმისაწვდომი უნდა იქნეს შესყიდვის განხორციელებამდე და შესყიდვისას. ასახული უნდა  იქნეს დისტანციური რეალიზაციის თანმხლებ მასალაში ან ბიზნესოპერატორის მიერ მკაფიოდ განსაზღვრული სხვა შესაბამისი საშუალებებით, ვარგისიანობის მინიმალური ვადის გასვლის ან „გამოიყენებამდე“ თარიღითან დაკავშირებული ინფორმაცია  წარდგენილი  უნდა იქნას უშუალოდ სურსათის მიწოდების დროს. 

კითხვა 19:  საქართველოს მთავრობის №301 დადგენილებით დამტკიცებული ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან სრული შესაბამისობის მიზნით, დასაშვებია თუ არა ბიზნესოპერატორის მიერ სურსათის ეტიკეტირებისას დამატებით გამოყენებულ იქნეს წებოვანი სტიკერები, რომელზეც განთავსებულ იქნება ის სავალდებულო ინფორმაცია, რომელიც უშუალოდ შეფუთვაზე (№441 დადგენილების მიხედვით დამზადებული) არ არის წარდგენილი.

- დასაშვებია, მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ საქართველოს მთავრობის  №441 დადგენილების მიხედვით დამზადებულ ეტიკეტზე განთავსებული ინფორმაცია შესაბამისობაშია საქართველოს მთავრობის №301 დადგენილებით დამტკიცებული ტექნიკური რეგლამენტით განსაზღვრულ მოთხოვნებთან.


კითხვა 20:  რა სანქციებია გათვალისწინებული კანონმდებლობით სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების  წესის დარღვევის შემთხვევაში?

- საქართველოს კანონის „სურსათის/ცხოველის საკვების უვნებლობის, ვეტერინარიისა და მცენარეთა დაცვის კოდექსი“-ს მუხლი 741 -ის თანახმად, მომხმარებლისთვის სურსათის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების წესის დარღვევა −გამოიწვევს მცირე ბიზნესის სტატუსის მქონე ბიზნესოპერატორის დაჯარიმებას 200 ლარის ოდენობით, სხვა ბიზნესოპერატორის დაჯარიმებას 400 ლარის ოდენობით. 

იგივე ქმედება, ჩადენილი განმეორებით 1 წლის განმავლობაში, − გამოიწვევს დაჯარიმებას 600 ლარის ოდენობით.